42 - 700 Lubliniec, ul. płk. St. Wilimowskiego 8 34 351 14 21 +48 501 462 440 sp4.lubliniec@wp.pl
logosp4 4
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 4
im. 74 Górnośląskiego Pułku Piechoty

    Narodziny i wrześniowe dzieje sztandaru

     

    Bezpośrednio po ustanowieniu działań wojskowych III powstania przez pewien czas szalały na Górnym Śląsku bojówki Niemieckiej Organizacji Bojowej (Die Deutsche Kampforganistion) określanej jako Kamforganisation Oberschlesiens lub Samoobrony Górnego Śląska (Selbstsschutz Oberschlesiens). W tym czasie na terenie powiatu lublinieckiego jeszcze w konspiracji przygotowano sztandar, który miał zostać wręczony pułkowi Wojska Polskiego mającego objąć stały garnizon w Lublińcu.

    Ludność Śląska z utęsknieniem oczekiwała przybycia pułku. Dnia 22 maja 1921 r. do obozu ćwiczebnego w Biedrusku pod Poznaniem przybyła szesnastoosobowa delegacja powiatu lublinieckiego oczekującego na przyłączenie do Polski, która przywiozła dla 74 Górnośląskiego Pułku Piechoty ufundowany przez miejscowe społeczeństwo sztandar. Na uroczystościach poświecenia i wręczenia sztandaru pułkowi, która odbyła się nader imponująco, przybył Marszałek Józef Piłsudski i generalicja.

    Dnia 22 czerwca 1922 r. 74 Górnośląski Pułk Piechoty (dalej: 74GPP) wkroczył na ziemię Piastów, której lud pozostał wierny Macierzy.

    W dziesiątą rocznicę wkroczenia pułku do Lublińca, odtworzono uroczystość wkroczenia pułku do miasta. Dla upamiętania tej chwili do sztandaru pułkowego przypięto biało-czerwoną szarfę.

    Pogranicza i przedpola miasta Lublińca w pierwszym dniu wojny bronił I batalion pod dowództwem mjr Józefa Pelca, wzmocniony baterią haubic 100mm, dowodzoną przez kpt. Bogdana Algusiewicza. Pierwszy batalion i sztab pułku pozostały w koszarach z tym, że codziennie około godz. 16.00 sztab pułku w gotowości bojowej ze sztandarem pułkowym udawał się na przewidziane stanowisko dowodzenia (magazyn amunicji w lasku pod Kochanowicami, przy drodze do Częstochowy ). O świecie wracali w komplecie do koszar. Przemieszczenia odbywały się przy zachowaniu tajemnicy, bez jakichkolwiek ceremonii. Sztandar pułkowy złożony w futerale znajdował się na samochodzie ciężarowym.

    W czasie walk w okolicach Janowa tabor pułkowy wraz z samochodem ciężarowym, na którym znajdował się sztandar pułku nie dotarł do wyznaczonego miejsca. W drodze został ostrzelany przez niemieckie ciężkie karabiny maszynowe.  Alojzy Kosmala zabrał sztandar z samochodu, zatrzymał motocyklistę (plut. rez.) i na przełaj podążyli do lasu, w którym znajdował się pułk. Od tej chwili sztandar znajdował się w punkcie dowodzenia pułku na wzgórzu (las-gajówka)m około 3 km na zachód od Janowa. Po naradzie u dowódcy dywizji, dowódca pułku wydał rozkaz zakopania sztandaru. Na punkcie dowodzenia wykopano dół i złożono w nim sztandar zwinięty w pokrowcu skórzanym. Zakopanie odbyło się bez ceremonii, przy terkocie ciężkich karabinów maszynowych i wybuchów pocisków artyleryjskich, których Niemcy nie szczędzili. Drzewo, pod którym zakopano sztandar oznaczono trzykrotnym nacięciem pnia.

    Po zakończeniu działań wojennych, sztandar pułku wyjęto z ziemi i przechowano.

    W dniu 6 grudnia 1952 r. sztandar przekazany został do Muzeum Wojska Polskiego przez Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Katowicach.

    Kontakt

    Szkoła Podstawowa nr 4
    im. 74 Górnośląskiego Pułku Piechoty
    42-700 Lubliniec, ul. płk. St. Wilimowskiego 8
    34 351 14 21; +48 501 462 440
    NIP  575-18-93-171
    sp4.lubliniec@wp.pl
    Po-Pi: 6.45 - 16.00

    Inspektor Ochrony Danych Osobowych: Adam Adamczyk Centrum Usług Wspólnych tel. 34/351 37 94 iod@cuw.lubliniec.pl

    Na skróty

    logo men24 kurat logo
    oke logo BIP logo
    epuap2 dek dost